(Moniek van Pelt) Wat zou de boodschap zijn aan het kind? Iemand vroeg het me laatst. Niet om er gelijk een antwoord op te geven. Of was het nu booschap van het kind? Had ik het niet goed verstaan?  Eigenlijk vind ik het net zo interessant wat zij mij te vertellen heeft. Mijn dochter is nu negen en heeft haar eerste aardse grote openheid gekend. Ze komt nu minder vaak met uitspraken die mijn mond doen openvallen. Al weet ik zeker dat haar openheid vol  in haar leeft. Voor sommige momenten is er nu eenmaal een bezinning nodig, die van; op een dag…

Op een dag toen ze nog klein was, ik gok een jaar of vijf, kwam ze eens naar me toe. Mam , ik heb het gevoel dat er heel veel mensen naar me kijken. Het voelt gek.  Ik begreep niet gelijk wat ze bedoelde, tot ik ineens dacht aan een foto, die ik die ochtend  had gepost van haar en mij op social media. Het was de eerste die ik poste sinds haar geboorte en met een vaag gevoel van twijfel.  Daarvoor had ik het bewust nooit gedaan, omdat ik haar te jong vond en haar graag haar eigen leven wilde laten leven. Ik had het haar wel gevraagd, of het goed was dat de foto erop zou staan. 

Waarom deed ik het eigenlijk die eerste keer? Ik had wat vage redenen en een slaapsussend gevoel als ik er dieper op intune. Van die zinnen als ; iedereen lijkt het te doen, ik wil graag delen, leuk voor mijn familie, ik ben trots op mijn meisje, ze heeft zo’n leuk koppie. Ik likete de likes en mijn dopamineshot was binnen.  Want dat is waartoe sociale media en mobiele telefoons verleiden; afstompende  verslaving aan een goed gevoel die de happy filter geeft. Zo ervaren kinderen vaak al jong een soort van ‘’echte’’ wereld, die in feite een afgeleide blijkt te zijn.

Maar ja, zoals dat gaat met verslavingen, duurt het inzicht soms even; want ik vond de aandacht leuk. Zij vond het leuk. Ze vond alles leuk. Hoe kon zij eigenlijk weten waar ze ja tegen zei? Ik wist zelfs niet eens vanuit mijn jeugd wat een computer was en welke invloeden daarmee het huis en gezinsleven zouden binnenkomen. Ik schrok enorm van haar woorden. Ze voelde dat mensen zich op haar afstemden.  En met welke intentie deden ze dat eigenlijk? In hoeverre kon zij daar al mee omgaan? En hoever zou beinvloeding op afstand eigenlijk kunnen gaan? Ik dacht ineens aan al die babyfotoos en filmpjes, ja zelfs echo fotoos van ongeboren kinderen die ik had gezien  op facebook. En wat te denken van die schattige fotoos van kleintje mensjes uit prachtige en nog veelal verborgen culturen, stammen van ver weg, die de hele wereld overgingen? Zouden hun ouders het eigenlijk wel weten?

Ik weet nog wel dat er regelmatig toeristen hier in de stad over de kinderwagen hingen, om mijn toen nog babymeisje te fotograferen. Woest werd ik altijd als ze mijn nee probeerden te negeren, of het belachelijk vonden dat ik zoiets zei. Hoe haalt een mens zich het eigenlijk in t hoofd, zomaar ongevraagd iemand te fotograferen en dat te verspreiden op social media? En dat geldt niet alleen voor de jonge mens. Ik herinnerde mij schaamtevol, dat ik ook weleens een foto van een kind had doorgestuurd en ook dat ik eens in een heftige discussie verwikkeld raakte met iemand die een foto postte van een jonge turnster met haar benen wijd voor de camera. Voor de doorstuurder was het een grappig soort statement, voor mij een jonge vrouw in een netelige  positie, die niet beschermd werd.  In hoeverre neemt de volwassen mens nog de leiding als het gaat om kinderwelzijn, om hun heilige ruimte te helpen beschermen en in die energie wezenlijk aan te zetten tot zelfsturing ?

 Volwassen mensen schuiven massaal hun kroost naar voren en de tablet naar hun kroost. Maar ook op scholen en clubs en dergelijke fotografeert men de kinderen regelmatig. Ik heb al vaker meegemaakt dat er wat geirriteerd gereageerd werd, omdat er mensen waren die hun kind liever niet op de foto wilden hebben. Dat gaf zo een rompslomp bij bijvoorbeeld het maken van de schoolgids. Stel je voor dat iedereen dat zou gaan doen. Het lijkt natuurlijk heel onschuldig, een fotoalbum van een schooljaar, maar de lijn kan heel sturend zijn. Autonomie in zicht houden zou toch bij ieder het hoogste goed mogen zijn, in elke stap?

Zouden ze het op school eigenlijk aan de kinderen vragen? Of was dit een van de dingen, waar het kind mee op zou groeien als zijnde normaal, niet langer wetende dat het zelf eigenlijk ook nog iets te zeggen had?  Toen mijn dochter wat groter werd, poste ik weer heel af en toe een foto, dit keer van ons samen en altijd met toestemming van haar. Ze gaf zelf al bij de foto aan of deze gepost mocht worden.

Ze zei ook dat ze het kijken nog wel voelde, maar er minder last van had.  Was ze het gewend geraakt? Had ze die ‘’vreemde’’ energie opgeteld bij de hare en als van zichzelf beschouwd?  Ze had dan wel een eigen stem, maar nog steeds waren wij beiden onvoldoende helder, om werkelijk in te voelen wat het effect was en is van de digitale wereld op ons en of we het eigenlijk ten diepste wel wilden; ons gezinsleven zo blootstellen aan het publiek. En juist de fotoos waar zij bij stond werden soms honderden keren  geliket op facebook.

Onlangs heb ik ze overal vanaf gehaald. Ik merkte dat we teveel geleefd werden in het telkens weer leukere posts plaatsen en voor wat? Internet is voor alles en iedereen bereikbaar en wissen betekent niet dat de beelden ook verdwijnen. Deze vorm van realiteit is iets vasthoudender en minder transparant dan dat.  Het voelde niet alleen verslavend, maar ook naïef. Zeker nadat ik meer en meer te weten kwam over de wereld van de technologie, virtual reality, sturende holografische informatie meegezonden via films en boodschappen.

Ook hierin besloot ik de natuur haar leidende rol in ons gezinsleven  weer te geven , daarnaast vriendschappen te leren koesteren en mijn rol als natuurlijk begeleider te leren bekrachtigen . Inspiratie en plezier waren en zijn nog veel meer dagelijkse kost geworden.

Zo kijkt ze overdag geen tv  en heeft nog geen eigen tablet. We krijgen daar weleens iets over te horen als.. dit is nu eenmaal de wereld en je moet je kind ook de kans geven om daarin op te groeien..en noem zo nog maar eens een paar argumenten ter verdediging van hun eigen handelen. Ze is negen, het spel roept haar tot leven. Niet tot verstoppen, naleven, in slaap sussen en wakker gemaakt worden voor een selfie. Dat denk ik dan.  Ze speelt heus weleens een spelletje en we kijken vaak in de avond een uurtje naar wat leuke dingen.

Weten wie je echt bent, wat je kan en wat je mag diep van binnenuit, is het grootste kado aan jezelf en de mensen om je heen. En daar is in mijn beleving veel groen en stilte bij nodig, als balans met de huidige schreeuwerige wereld aan  beeld, geluid en vorm. Ik observeer mezelf en anderen hierin veel en graag en zie dat de wereld van het heersende systeem  menig ouder aanzet  tot toegeven vanuit overzichtsverlies. En tot het uitleven van een sturende rol naar hun kinderen; zij zullen in die wereld moeten passen voor een familiair gevoel van gelukt. Met voorbedachte, namen, kledingstijl,spelletjes, opleidingen, banen. En dat terwijl de wereld, deze tijd, precies is zoals je hem zelf bedenkt, invoelt en vormt. Als dat laatste ondoenlijk lijkt, hoe sturend is dit systeem dan eigenlijk echt? Het is iets om eens over na te denken. Ik deed dat al toen ik kind was, omdat ik het allemaal nooit goed begreep. En als ze die sturing loslaten en geen sterke sociale eigenwaarde meekrijgen, zijn ze helemaal aan de wolven overgeleverd in een nog steeds vooral op cijfers gebaseerd verdienmodel.

Er komt wellicht een moment dat mijn dochter uit zichzelf richting social media trekt. Om erbij te willen horen of uit nieuwsgierigheid. Het zou zo gek nog niet zijn, bedenk ik me nu, om daar een leeftijd voor in te stellen. Niet dat volwassen zijn enige garantie geeft. Ik denk dat er maar heel weinig mensen werkelijk ten diepste op de hoogte zijn, van wat er voor een schade aangericht wordt en kan worden door de hele virtual reality wereld die zich nu zogenaamd heel ‘’onschuldig en vrij’’ aan ons opdringt.  Al zullen transhumanisten daar anders over denken vermoed ik.

Wie het hart heeft, trekke het aan. Ik schreef  het eens. Een robot heeft geen hart. Dat is wat ik weet. Het is niet aan mij, mensen hierin wegwijs te maken of te overtuigen. Daar zijn andere platforms voor.  Wel weet ik, zoals het logischerwijs gaat in de wereld der sturing; dat er altijd wordt begonnen bij het overhalen van de kinderen, de meest pure menselijke kernvorm.

En ze zijn vaak zo ongeduldig tegenwoordig, sprak diezelfde persoon. Vind je het gek, antwoordde ik. We labelen hen meer dan ooit, stoppen hen in een sterk verouderd onderwijssysteem van plicht en kunde, we linken hen aan een valse geschiedenis, ze worden contstant instant bevredigd in hun wensen, ze swipen zich een weg naar elkaar en we vertellen hen erbij met ons gelijke gedrag dat dit de echte wereld is. En hun diepste wens; die van lachen, delen , dromen in een heldere omgeving van volle wasdom  wordt een sprookje. Die van… op een dag.

Moniek van Pelt